Financial Times ngày 24/3 có bài viết về các biện pháp ứng phó đại dịch Covid-19, căn bệnh gây nên bởi chủng virus corona mới (SARS-CoV-2). Dù có nguồn lực hạn chế, các biện pháp của chính phủ Việt Nam trong thời gian qua được đánh giá là "ấn tượng", "chủ động và nhất quán".

"Nguồn lực hạn chế nhưng lãnh đạo cương quyết"

Khi đại đa số 96 triệu người dân Việt Nam còn nghỉ Tết Nguyên đán, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dự cuộc họp để tuyên chiến với virus corona. 

dịch bệnh khi đó đang bùng phát ở phía bên kia biên giới . Thủ tướng cảnh báo dịch sẽ sớm lan đến Việt Nam.

"Chống dịch như chống giặc", Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh trong một phát biểu vào cuối tháng 1.

Kể từ đó, Việt Nam đã chứng tỏ được một mô hình khống chế dịch bệnh tại một quốc gia nguồn lực hạn chế nhưng có sự lãnh đạo cương quyết.

Thay vì tiến hành xét nghiệm trên quy mô lớn, mấu chốt thành công trong chiến lược ứng phó dịch bệnh ở - vốn là quốc gia giàu có hơn, Việt Nam tập trung vào cô lập người nhiễm và truy tìm những người tiếp xúc F2 và F3.

"xét nghiệm quy mô lớn cũng tốt, nhưng nó phụ thuộc vào nguồn lực của mỗi quốc gia", ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế Việt Nam, nhận định.

"Điều quan trọng là bạn cần biết số người có thể đã tiếp xúc với mầm bệnh, hoặc trở về từ vùng dịch, sau đó tiến hành xét nghiệm với nhóm này".

Bên cạnh việc quyết liệt truy tìm những trường hợp tiếp xúc với người nhiễm, các biện pháp của giới lãnh đạo Việt Nam còn bao gồm cách ly bắt buộc và vận động sinh viên ngành y, các y bác sĩ đã về hưu tham gia cuộc chiến.

"Việt Nam là một xã hội có thể huy động nhanh", Carl Thayer, giáo sư Đại học New South Wales Canberra, nhận định.

"Họ có một đảng lãnh đạo. Họ có lực lượng lớn... Họ có chính phủ theo mô hình chính phủ chỉ đạo ’trên xuống’ cho phép ứng phó tốt với các thảm họa thiên nhiên", ông đánh giá.

Cuối tuần qua, chính phủ Việt Nam thông báo biện pháp cách ly bắt buộc trong 14 ngày đối với mọi trường hợp nhập cảnh và sẽ hủy mọi chuyến bay đến từ nước ngoài.

"Chúng tôi phải huy động toàn xã hội với tất cả năng lực để cùng nhau chống dịch. Việc phát hiện và cách ly ca nhiễm sớm có ý nghĩa quan trọng", ông Trần Đắc Phu cho biết.

Việt Nam đã ghi nhận 123 ca nhiễm virus corona và chưa có trường hợp t‌ử von‌g. Phần lớn ca bệnh nằm trong "làn sóng thứ 2" có liên hệ với người đến từ nước ngoài.

Tính đến ngày 20/3, Việt Nam đã xét nghiệm 15.637 người. Hàn Quốc trong khi đó xét nghiệm được hơn 338.000 ca.

Phố Trúc Bạch, quận Ba Đình, Hà Nội, trong thời gian được cách ly sau khi xuất hiện ca nhiễm là du học sinh về từ Anh có đi qua vùng dịch ở Italy. Ảnh: Reuters.

Giới chức y tế đánh giá cao

Như những nơi khác tại Đông Nam Á vốn có năng lực xét nghiệm hạn chế, số ca nhiễm trên thực tế vẫn có khả năng cao hơn. Tuy nhiên, các ứng phó của Việt Nam vẫn rất ấn tượng.

Việt Nam đã hoãn mọi chuyến bay chiều đến và chiều đi với Trung Quốc từ ngày 1/2. Trường học tại hai thành phố lớn nhất nước, Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, cùng phần lớn các tỉnh khác đều tạm dừng hoạt động từ sau Tết.

Ngày 13/2, Việt Nam trở thành nước đầu tiên sau Trung Quốc phong tả một khu vực dân cư quy mô lớn. Lệnh cách ly được áp dụng trong 21 ngày cho một địa phương với khoảng 10.000 dân thuộc tỉnh Vĩnh Phúc, phía bắc Hà Nội, sau khi một số ca nhiễm được xác nhận là người lao động trở về từ Vũ Hán.

Cách ứng phó của Việt Nam được giới chức y tế đề cao.

Kidong Park, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Hà Nội, đã khen ngợi "sự chủ động và nhất quán ứng phó xuyên suốt" của Việt Nam.

Tuy nhiên, thành công của Việt Nam trong khống chế dịch Covid-19 một phần phụ thuộc vào huy động nhân sự y tế và quân đội, giám sát và mạng lưới tin tức của chính phủ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu dừng các đường bay đón khách nước ngoài để hạn chế khách vào Việt Nam. Ảnh: VGP.

Truyền thông Việt Nam liên tục tuyên truyền. Giới chức chính phủ đảm bảo minh bạch thông tin về dịch bệnh. Bộ Y tế Việt Nam thường xuyên gửi tin nhắn trực tiếp cho người dân những tin tức về virus corona và khuyến cáo sức khỏe.

Một khảo sát gần đây của hãng nghiên cứu thị trường Nielsen Vietnam cho thấy phần lớn người phản hồi "nhận thức cao" về các triệu chứng của Covid-19.

Những nỗ lực chống dịch của chính phủ Việt Nam cũng nhận được sự ủng hộ từ người dân, thể hiện qua những đang tải trên mạng xã hội cổ vũ nhân viên y tế và thông điệp được lan truyền mạnh mẽ: "Ở nhà là yêu nước".

Một phần cách tiếp cận của Việt Nam cũng rất cứng rắn. Đã có những trường hợp chia sẻ "tin giả" về virus đã bị triệu tập và xử phạt hành chính.

Mạng lưới trình báo trên khắp cả nước của Việt Nam cũng hỗ trợ phát hiện ca nhiễm.

"Hàng xóm sẽ biết rõ nếu bạn đến từ nước ngoài", bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa bệnh truyền nhiễm tại bệnh viện Nhi đồng TP.HCM, cho biết. "Nếu có người nhiễm trong khu vực, họ sẽ trình báo".

Phản hồi câu hỏi của Financial Times, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nói chính phủ đã "thực thi nhiều biện pháp quyết liệt và mang tính thực tiễn" để khống chế dịch bệnh.

"Đến nay, các ca nhiễm virus corona tại Việt Nam được duy trì ở mức thấp và không có ca t‌ử von‌g nào", bà Lê Thị Thu Hằng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, cho biết.