Các nhà khoa học đã phân tích trầm tích được khoan từ hàng trăm địa điểm dưới biển sâu trong nửa thế kỷ qua để nhìn lại quá khứ của Trái đất hàng chục triệu năm trước, nhằm hiểu rõ hơn về sức mạnh của dòng hải lưu sâu. Kết quả là những gì họ tìm thấy đã làm họ ngạc nhiên.

Theo nghiên cứu được công bố hôm 13/3 trên tạp chí Nature Communications, các nhà nghiên cứu trầm tích tiết lộ rằng, các dòng hải lưu dưới biển sâu đã suy yếu và mạnh lên trong chu kỳ khí hậu 2,4 triệu năm.

Bà Adriana Dutkiewicz - đồng tác giả của nghiên cứu và nhà nghiên cứu trầm tích tại Đại học Sydney cho biết, các nhà khoa học không mong đợi khám phá ra những chu kỳ này và chỉ có một cách để giải thích chúng: “Chúng có liên quan đến các chu kỳ trong sự tương tác của sao Hỏa và Trái đất quay quanh Mặt trời”. Đây là nghiên cứu đầu tiên tạo ra những kết nối này.

Hai hành tinh ảnh hưởng lẫn nhau thông qua một hiện tượng gọi là “cộng hưởng”, đó là khi 2 vật thể quay quanh tác dụng lực đẩy và lực hấp dẫn lên nhau. Sự tương tác này làm thay đổi hình dạng quỹ đạo của chúng, ảnh hưởng đến độ gần hình tròn của chúng và khoảng cách của chúng với mặt trời.

Đối với Trái đất, sự tương tác này với sao Hỏa chuyển thành các giai đoạn năng lượng mặt trời tăng lên nghĩa là khí hậu ấm hơn và những chu kỳ ấm hơn này tương quan với các dòng hải lưu mạnh hơn.

Ông di‌etmar Mũller - giáo sư địa vật lý tại Đại học Sydney và là đồng tác giả nghiên cứu cho biết, mặc dù các chu kỳ 2,4 triệu năm này ảnh hưởng đến sự nóng lên và các dòng hải lưu trên Trái đất, nhưng chúng là các chu kỳ khí hậu tự nhiên và không liên quan đến sự nóng lên nhanh chóng mà thế giới đang trải qua ngày nay khi con người tiếp tục đốt nhiên liệu hóa thạch.

Các tác giả mô tả những dòng chảy hay xoáy nước này là những “xoáy nước khổng lồ” có thể chạm tới đáy đại dương sâu, làm xói mòn đáy biển và gây ra sự tích tụ trầm tích lớn, giống như những đống tuyết.

Các tác giả của nghiên cứu cho biết, vẫn chưa rõ chính xác các quá trình khác nhau ảnh hưởng đến dòng hải lưu sâu và sinh vật biển như thế nào trong tương lai, nhưng họ hy vọng nghiên cứu mới này sẽ giúp xây dựng mô hình tốt hơn về kết quả khí hậu trong tương lai.