Tuần trước, ông Eeri Ariteira - Quyền Giám đốc cảnh sát Kiribati xác nhận, các sĩ quan Trung Quốc mặc đồng phục đang phối hợp với cảnh sát nước này trong việc kiểm soát cộng đồng và một chương trình cơ sở dữ liệu tội phạm.

Tin tức được đưa ra khi Bắc Kinh đổi mới nỗ lực mở rộng quan hệ an ninh ở các đảo Thái Bình Dương trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt với Mỹ.

Phát biểu về việc này, Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ nói: “Chúng tôi không tin rằng sự hiện diện của lực lượng an ninh từ CHND Trung Hoa sẽ giúp ích cho bất kỳ quốc đảo Thái Bình Dương nào. Thay vào đó, có nguy cơ gây thêm rủi ro cho căng thẳng khu vực và quốc tế”.

“Chúng tôi lo ngại về những tác động tiềm tàng mà các thỏa thuận an ninh và hợp tác liên quan đến an ninh với Trung Quốc có thể gây ra đối với quyền tự trị của bất kỳ quốc đảo Thái Bình Dương nào”, Người phát ngôn cho biết.

Kiribati có vị trí chiến lược không chỉ vì nó tương đối gần Hawaii mà còn vì nơi đây có một trong những vùng đặc quyền kinh tế lớn nhất thế giới, bao phủ hơn 3,5 triệu km2 trên Thái Bình Dương.

Quốc đảo này còn có một trạm theo dõi vệ tinh của Nhật Bản và việc Trung Quốc công bố kế hoạch xây dựng lại một đường băng quân sự cũ (do Mỹ xây dựng trên đảo Kanton thuộc Kiribati trong Thế chiến thứ hai) khiến Mỹ lo ngại

Hồi tháng 10-2023, Mỹ phản ứng bằng cách cam kết sẽ nâng cấp cầu cảng trên đảo Kanton, một căn cứ quân sự cũ của Mỹ và cho biết họ muốn mở Đại sứ quán ở Kiribati.

Quyền ủy viên cảnh sát Kiribati Ariteira cho biết, Kiribati đã đề nghị lực lượng cảnh sát Trung Quốc hỗ trợ vào năm 2022 nhưng không có đồn cảnh sát Trung Quốc nào ở đây.

Có tới hơn chục cảnh sát mặc đồng phục của Trung Quốc đã đến Kiribati vào năm ngoái theo đợt luân phiên 6 tháng.

Trung Quốc chưa phản hồi chính thức về vai trò của cảnh sát nước này nhưng trong một bài đăng trên mạng xã hội hồi tháng 1/2024, Đại sứ quán nước này đã nêu tên người đứng đầu “Đồn cảnh sát Trung Quốc ở Kiribati”.

Nguồn tin từ Đại sứ quán Trung Quốc xác nhận các sĩ quan mặc đồng phục đang làm việc ở Kiribati nhưng cũng cho biết Trung Quốc chưa thành lập đồn cảnh sát.

Những nỗ lực của Trung Quốc nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại và an ninh toàn khu vực - nơi Bắc Kinh đã cho vay số tiền lớn để xây dựng cơ sở hạ tầng - đã bị Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương từ chối vào năm 2022.

Tuy nhiên, cảnh sát Trung Quốc đã triển khai tới Quần đảo Solomon từ năm 2022 sau khi hiệp ước an ninh bí mật giữa hai nước bị Washington và Canberra chỉ trích là phá hoại sự ổn định trong khu vực.

Papua New Guinea, quốc đảo lớn nhất Thái Bình Dương, trong tháng 2 này cho biết, họ sẽ không chấp nhận lời đề nghị hỗ trợ và công nghệ giám sát của cảnh sát Trung Quốc