Avigan (favipiravir) là thuốc được phê duyệt bởi Sở Dược phẩm và Dụng cụ y tế Nhật Bản điều trị cho những ca bệnh cúm đã kháng với các thuốc chống virus khác.
Trong đại dịch COVID-19, nhiều nghiên cứu đã cho thấy sự hiệu quả của thuốc này trong việc điều trị bệnh. Hiện tại, chính phủ Nhật Bản vẫn chưa chính thức chấp nhận do chưa đủ số liệu nghiên cứu, tuy nhiên họ cho phép sử dụng trong một số điều kiện nhất định. Ngoài ra, nhiều quốc gia khác như Nga, Trung Quốc, Ấn Độ đã cho phép sử dụng loại thuốc này. Bộ Y Tế của Việt Nam cũng đã cho phép sử dụng Avigan cho những ca COVID-19 từ nhẹ đến trung bình.
Virus SARC-CoV-2 gồm một lớp vỏ protein ở ngoài và 1 chuỗi RNA, thành phần quan trọng nhất ở bên trong. Khi vào được tế bào, đoạn RNA này nhờ nhiều enzyme khác nhau sẽ nhân lên và tạo thành nhiều đoạn RNA mới cũng như sinh ra nhiều protein mới. Sau đó, các đoạn RNA sẽ kết hợp với các protein mới này tạo thành virus SARC-CoV 2 mới và đi ra ngoài tế bào.
Avigan cũng như một số thuốc diệt virus khác như remdesivir, molnupiravir tạo ảnh hưởng đến quá trình nhân lên của RNA, từ đó khiến SARC-CoV 2 không nhân lên được hoặc làm chuỗi RNA mới bị lỗi khiến virus bị tiêu diệt. Nhờ vậy, người sử dụng thuốc kháng virus có số lượng virus thấp hơn trong cơ thể so với người không sử dụng thuốc.
Avigan hiệu quả như thế nào?
Khi so sánh với nhóm không sử dụng thuốc Avigan, số lượng bệnh nhân sạch virus ở nhóm có sử dụng thuốc cao gấp 1.49 lần vào ngày thứ 5 sau điều trị; số lượng bệnh nhân giảm triệu chứng cao gấp 1.54 lần vào ngày 10, trong đó số bệnh nhân hết sốt tăng 1.91 lần trong ngày thứ 3. Hơn thế, vào ngày thứ 15 sau điều trị, tổn thương phổi ở bệnh nhân sử dụng Avigan giảm 1.4 lần so với nhóm không sử dụng. Từ đó có thể thấy, Avigan giúp cải thiện nhiều vấn đề trên bệnh nhân COVID-19.
Tác dụng phụ của Avigan là gì?
Trong y học, tất cả các thuốc đều có tác dụng phụ. Vì đã được phê duyệt bởi Sở dược phẩm và Dụng cụ Y tế Nhật Bản, tác dụng phụ của Avigan nằm trong giới hạn chấp nhận được.
Tác dụng phụ nổi bật nhất của Avigan là tăng acid uric máu. Nhiều báo cáo nghi ngờ Avigan gây tổn thương gan, tuy nhiên, sau khi tổng hợp các nghiên cứu còn lại, chúng tôi thấy tỉ lệ tổn thương gan ở bệnh nhân sử dụng Avigan so với nhóm đối chứng không có khác biệt đáng kể.
Tác dụng gây quái thai của Avigan đã được chứng minh trên động vật, do đó phụ nữ mang thai hay chuẩn bị có thai chống chỉ định sử dụng Avigan. Avigan cũng bị chống chỉ định sử dụng trong quá trình cho con bú, dù hiện nay, vẫn chưa có dữ liệu chứng minh Avigan có tiết ra sữa mẹ.
Việt Nam đang sử dụng thuốc Avigan cho những F0 thể nhẹ đến trung bình
Avigan có giảm lây truyền bệnh?
Chưa có bằng chứng trực tiếp ghi nhận rằng Avigan có thể giúp giảm lây truyền. Tuy nhiên, việc bệnh nhân sử dụng Avigan sạch virus sớm hơn so với nhóm đối chứng có thể làm chậm sự lây lan của dịch bệnh. Việc sạch virus sớm hơn đồng nghĩa với lượng virus trong giọt bắn ít hơn, từ đó giúp người tiếp xúc bệnh nhân COVID-19 giảm khả năng bị lây nhiễm.
Avigan có tác động lên các biến thể mới?
Chưa có thử nghiệm lâm sàng đánh giá ảnh hưởng của Avigan lên từng biến thể, do đó câu trả lời còn phụ thuộc vào những nghiên cứu sau này. Tuy nhiên, cơ chế nhân lên của các biến thể về cơ bản là giống nhau. Do đó, các biến thể mới cũng có thể đáp ứng thuốc.
Sử dụng Avigan như thế nào?
Vào tháng 8/2021, Công ty CP Tiến bộ Quốc tế (AIC Group) đã tài trợ và đặt mua 1.000.000 liều Avigan của Nhật để điều trị miễn phí cho bệnh nhân COVID-19 tại Việt Nam .
Avigan sử dụng bằng đường uống. Ngày đầu tiên sử dụng 2 lần, mỗi lần 1600 mg; 10 - 14 ngày sau đó, sử dụng 2 lần, mỗi lần 600 mg. Một vài nghiên cứu đã tăng liều lên 1800 mg ở ngày đầu tiên và 800 mg ở những ngày sau đó. Việc sử dụng thuốc nên bắt đầu càng sớm càng tốt, trước khi virus có cơ hội nhân lên mạnh mẽ, tuy nhiên phải có ý kiến và chỉ định của bác sĩ.
