Theo báo cáo mới phát hành, FiinGroup nhận định tăng trưởng GDP quý III có thể âm theo cách tính hiện hành của Việt Nam. Tuy nhiên, điều này không quá bất ngờ, các tác động này là ngắn hạn vì hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ được khôi phục do áp lực phát triển kinh tế và an sinh xã hội.
Chiến lược chống Covid cũng đã thay đổi, những động thái tiến tới mở cửa trở lại từng phần và cách ly theo vùng sẽ thực hiện trong cuối tháng 9 hoặc đầu tháng 10. Nền kinh tế Việt Nam trong năm 2021 vẫn được dự báo khá lạc quan từ các tổ chức lớn như World Bank, ADB.
Theo đó, thị trường chứng khoán cũng được hỗ trợ mạnh mẽ. Các chuyên gia FiinGroup tin rằng chứng khoán vẫn là kênh đầu tư hấp dẫn hơn nhiều so với tiền gửi tiết kiệm, trái phiếu doanh nghiệp, đầu tư bất động sản, vàng hay USD.
Đầu tư chứng khoán vẫn hấp dẫn
FiinGroup đánh giá vàng và USD không còn là ưu tiên với thế hệ nhà đầu tư trẻ của Việt Nam hiện nay. Nhóm này có kiến thức về đầu tư và đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm đầu tư chứng khoán trong nhiều năm gần đây.
Nhóm chuyên gia dự báo dòng tiền từ các kênh khác (kể cả dòng tiền từ bán chứng khoán) sẽ còn tiếp tục ở lại thị trường cho đến ít nhất là hết quý I/2022, khi các hoạt động sản xuất kinh doanh được khôi phục ở mức 50-60% so với trước đại dịch.
Chẳng hạn với kênh tiền gửi tiết kiệm hiện chỉ ở mức 4,4% (tính chung cho tất cả kỳ hạn), không phải là kênh đầu tư mức hấp dẫn nếu so với kênh khác. Mức lãi suất tiền gửi 4,4% này sẽ có sức hấp dẫn tương đương với P/E của thị trường chứng khoán ở mức 22,7 lần, cao hơn đáng kể so với định giá của VN-Index hiện nay.
Với kênh trái phiếu doanh nghiệp, FiinGroup quan sát thấy lãi suất coupon của trái phiếu doanh nghiệp (chủ yếu là bất động sản) đã giảm về bình quân khoảng 9%/năm cho kỳ hạn 3 năm thời gian gần đây. Mức này là rất cao so với việc gửi tiết kiệm hưởng lãi suất như trên.
Dù vậy, vấn đề của kênh đầu tư này là rủi ro vỡ nợ của nhà phát hành nếu như việc lựa chọn trái phiếu không được đánh giá kỹ lưỡng thông qua việc thẩm định hoặc xếp hạng tín nhiệm độc lập. Dưới tác động của Covid-19 và tín dụng ngân hàng vào bất động sản đang bị hạn chế thì việc “tái cấu trúc” từ nợ trái phiếu sang tín dụng ngân hàng sẽ khó khăn hơn và làm tăng rủi ro khi đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp.
Kênh đầu tư bất động sản vẫn trong giai đoạn trầm lắng do tác động của các lệnh giãn cách nghiêm ngặt. Tỷ suất sinh lời từ hoạt động cho thuê bất động sản rất thấp do nhu cầu mặt bằng bán lẻ, kinh doanh và cư trú đều sụt giảm mạnh sau 4 làn sóng Covid-19, trong khi đó giá vẫn neo ở mức cao.
Về kênh đầu tư vàng, giá trong nước tiếp tục nới rộng mức chênh lệch với thị trường quốc tế lên con số kỷ lục 9-10 triệu đồng/lượng, dẫn đến nhà đầu tư vàng vật chất cũng chịu rủi ro lớn.
Cuối cùng là đối với kênh lưu giữ USD, chính sách lãi suất hiện nay của Việt Nam áp dụng cho tiền gửi USD ở mức 0% và cung ngoại tệ dồi dào, khả năng mất giá của VND thấp với bối cảnh dữ trữ ngoại hối tốt. Điều này dẫn đến việc nắm giữ USD không còn sinh lợi mà chỉ có tác dụng “bảo toàn” trong bối cảnh hiện nay.
Cá nhân tiếp tục rót tiền vào chứng khoán
FiinGroup nhấn mạnh mặt bằng lãi suất thấp trong 5 năm qua tại Việt Nam và bối cảnh chung trên thế giới đã hỗ trợ rất nhiều cho dòng tiền vào kênh chứng khoán. Điều này đã thể hiện ở số tài khoản chứng khoán mở mới, thanh khoản thị trường gia tăng và số dư tiền gửi của nhà đầu tư tại các công ty chứng khoán.
Cụ thể, số dư tiền mặt của nhà đầu tư tại các công ty chứng khoán đạt 70.000 tỷ đồng vào cuối tháng 6, tăng 24,2% so với cuối tháng 3. Tính đến cuối tháng 8, số dư này ước đạt 90.000 tỷ đồng. Dòng tiền này được cho là đang chờ đợi một cơ hội lớn để gia nhập thị trường.
Nhà đầu tư cá nhân vẫn rót hàng chục nghìn tỷ đồng vào chứng khoán. Nguồn: FiinGroup.
Ngoài tiền mặt trực tiếp từ nhà đầu tư, dòng vốn đổ vào thị trường chứng khoán còn đến từ nguồn cho vay ký quỹ (margin) hoặc đến từ các giao dịch được cấu trúc khác (như repo hoặc cho vay cầm cố bằng cổ phiếu) đã diễn ra gần đây.
Số liệu từ FiinGroup cho thấy dư nợ cho vay margin đạt trên 126.300 tỷ đồng tại cuối quý II. Dư nợ hiện chiếm phần nhỏ so với thanh khoản nhưng có xu hướng tăng dần đều, khẳng định tâm lý ổn định và sự tự tin của các công ty chứng khoán đối với triển vọng của thị trường.
Nhóm chuyên gia dự báo xu hướng gia tăng cho vay đầu tư chứng khoán này sẽ còn tiếp diễn sau khi nhiều công ty chứng khoán tăng vốn để đảm bảo an toàn về mặt chỉ số theo quy định của Ủy ban Chứng khoán.
FiinGroup ước tính tổng số vốn tự có dự kiến tăng thêm là 18.800 tỷ đồng trong năm 2021 (trong đó đã hoàn thành tăng vốn gần 12.000 tỷ đồng từ đầu năm). Điều này cho phép các công ty chứng khoán tăng trần vốn vay thêm tối đa là 24.000 tỷ đồng, nhằm phục vụ hoạt động cho vay margin đang lớn dần.
Thị trường chứng khoán cũng ghi nhận nhà đầu tư nước ngoài duy trì trạng thái bán ròng mạnh và tổ chức trong nước cũng tương tự bán ra kể từ đầu tháng 8/2021, ngược lại dòng tiền từ nhà đầu tư cá nhân tiếp tục tăng lên.
Báo cáo của FiinGroup cho thấy các cá nhân đã mua ròng gần 16.700 tỷ đồng từ đầu tháng 8, cao gấp 7 lần mức mua ròng trong tháng trước đó. Lũy kế từ đầu tháng 7, giá trị mua ròng của nhà đầu tư cá nhân đạt 19.100 tỷ đồng.
Dòng tiền của nhà đầu tư cá nhân vào cổ phiếu thép và chứng khoán đều giảm nhẹ, dòng tiền vào ngân hàng chỉ ở mức duy trì ổn định. Nhóm bất động sản nhà ở thu hút được dòng tiền lớn với giá trị mua ròng lũy kế từ đầu tháng 7 đạt 14.300 tỷ đồng, chủ yếu hỗ trợ giá cho các cổ phiếu lớn như VIC, VHM, NVL.
Trong xu hướng dòng tiền đang đổ vào các cổ phiếu ngoài VN30, FiinGroup nhận thấy các cá nhân đang đẩy mạnh mua ròng cổ phiếu bất động sản khu công nghiệp, phân bón và phân phối xăng dầu. Đây là nhóm vốn hóa vừa và nhỏ, có triển vọng lợi nhuận khá tích cực hỗ trợ bởi những câu chuyện riêng.
