Theo người đứng đầu ngàng công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Ismail Demir, việc Mỹ tuyên bố loại Ankara khỏi sự liên quan đến chương trình F-35 có thể mở ra một tiến trình đàm phán mới giữa đôi bên về vấn đề này.
"Trong các điều khoản hợp đồng không có quy định nào như vậy (mua vũ khí Nga) để lấy làm căn cứ loại bỏ một cách đơn phương đối tác tham gia chương trình. Một cuộc đối thoại với Mỹ sẽ bắt đầu nhằm tìm ra giải pháp cho vấn đề F-35", Demir nói.
Điều đặc biệt là cùng thời điểm Mỹ loại bỏ Thổ Nhĩ Kỳ khỏi mọi sự liên quan đến chương trình F-35, Bộ Ngoại giao Mỹ vẫn tuyên bố cơ hội vẫn chưa hẳn đã hết nếu Ankara có thiện chí. Tuy nhiên, điều kiện Mỹ đưa ra rất khắt khe.
"Vẫn có khả năng để Thổ Nhĩ Kỳ trở lại bàn đối thoại. Ankara hiểu rằng họ phải phá hủy, gửi trả hoặc tìm cách từ bỏ hệ thống phòng không S-400 để điều này diễn ra", một quan chức giấu tên trong Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.
Chưa rõ câu trả lời của Thổ về yêu cầu của Mỹ thế nào nhưng theo hãng thông tấn Reuters, Mỹ sẽ không nhượng bộ. Như vậy, việc Thổ quyết tâm nối lại đàm phán có thể sẽ có tác động đến số phận những hệ thống S-400 nước này đã tiếp nhận từ Nga.
Thổ Nhĩ Kỳ và Nga ký thỏa thuận mua hệ thống S-400 trị giá 2,5 tỷ USD vào tháng 12/2017. Mỹ nhiều lần phản đối hợp đồng này, cho rằng S-400 không tương thích với các hệ thống phòng thủ của NATO và đe dọa tới tiêm kích tàng hình F-35.
Moscow đã bàn giao cho Ankara hai hệ thống S-400 hoàn chỉnh, trong đó tổ hợp đầu tiên được chuyển tới căn cứ Murted. Giới chuyên gia nhận định Thổ Nhĩ Kỳ có thể triển khai một hệ thống ở phía nam để kiểm soát một phần Địa Trung Hải.
Washington đã gạt Ankara khỏi chương trình siêu tiêm kích F-35, từ chối bàn giao 105 máy bay F-35A nước này đã đặt mua và loại bỏ các tập đoàn quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ khỏi dây chuyền sản xuất dòng tiêm kích tàng hình thế hệ 5 để đáp trả.
Trong cuộc gặp ở Washington tuần trước giữa phái đoàn ngoại giao 2 bên hồi đầu năm 2021, phía Mỹ nhấn mạnh rằng Ankara cần từ bỏ S-400 và Mỹ sẵn sàng bán cho Thổ Nhĩ Kỳ các hệ thống Patriot để thay thế.
Sau khi trở về Ankara, Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho hay nước này sẽ không từ bỏ tên lửa S-400, bởi Ankara và Moskva có mối quan hệ rất mạnh mẽ. Nếu quan điểm này vẫn được bảo lưu thì không khó để biết trước kết quả các cuộc đàm phán mới giữa Thổ và Mỹ để mang về F-35.
